Zawory odpowietrzające do grzejników występują w wersji ręcznej lub automatycznej. Zadaniem zaworów odpowietrzających jest usunięcie powietrza gromadzącego się w grzejnikach w czasie napełnienia instalacji, jak również podczas normalnej pracy.
Czym objawia się zapowietrzony grzejnik?
Zapowietrzone grzejniki to niechciany objaw, który może przysporzyć dużo kłopotów przede wszystkim w okresie grzewczym. Zapowietrzony grzejnik objawia się kilkoma charakterystycznymi symptomami, takimi jak: nierównomierne grzanie, głośna praca instalacji i charakterystyczne "bulgotanie" wewnątrz grzejnika, czy jego powolne nagrzewanie się. Wymienione zjawiska mogą stać się źródłem poważniejszych problemów związanych z funkcjonowaniem instalacji grzewczej. Aby uniknąć problemów związanych z gromadzeniem się powietrza w grzejnikach, nasza instalacja centralnego ogrzewania powinna być wyposażona w odpowietrzniki.
Jak sama nazwa wskazuje odpowietrzniki ręczne wymagają ingerencji człowieka. Aby usunąć powietrze, należy odkręcić pokrętło odpowietrznika i pozostawić je w pozycji otwartej do momentu pojawienia się wody. Automatyczne odpowietrzniki pracują bezobsługowo w instalacji usuwając na bieżąco pojawiające się w niej powietrze. Wersja automatyczna zaworu może być wyposażona w pływak lub dyski higroskopijne.
Zasada działania automatycznych odpowietrzników wyposażonych w pływak polega na tym, że gromadzące się w odpowietrzniku powietrze powoduje opadanie pływaka, który otwiera upust, usuwając tym samym powietrze na zewnątrz. Następnie pływak wraca do pozycji pierwotnej domykając odpowietrznik. Najlepszym przykładem takiego urządzenia w ofercie Caleffi jest odpowietrznik AERCAL seria 507.
Dodatkowo należy wspomnieć, że ten odpowietrznik posiada kapturek higroskopijny, który chroni przed wyciekiem wody w momencie kiedy pod zamknięcie odpowietrznika podejdą zanieczyszczenia znajdujące się w wodzie instalacyjnej.
Grzejnikowe odpowietrzniki higroskopijne pracują nieco inaczej niż odpowietrzniki pływakowe. Taki odpowietrznik posiada dyski higroskopijne, które na stałe są zalane wodą. Dopiero w momencie kiedy na górze grzejnika gromadzi się powietrze dyski zaczynają schnąć.
Dokładna zasada działania tego odpowietrznika jest opisana w kolejnej części artykułu. W ofercie firmy Caleffi takim odpowietrznikiem jest urządzenie z serii 5080. Co ważne, ten automatyczny odpowietrznik może również pracować w wersji ręcznej, co jest bardzo przydatne np. podczas napełniania instalacji.
Automatyczny odpowietrznik higroskopijny działa na zasadzie wrażliwości materiału higroskopijnego na wilgotność. Kluczowym elementem tego typu odpowietrznika jest wkład higroskopijny, który reaguje na poziom wilgoci, zmieniając swoją objętość. Caleffi w swoim odpowietrzniku automatycznym z serii 5080 stosuje w tym celu dyski z celulozy. W jaki sposób to działa? Podczas normalnej pracy instalacji dyski są zalane wodą, zwiększając tym samym swoją objętość o 50% i zamykając upust wody. W momencie kiedy w grzejniku gromadzi się powietrze dyski schną, kurczą się i otwierają upust powietrza.
Dzięki tej właściwości odpowietrznik może automatycznie usuwać powietrze z instalacji grzewczej bez potrzeby ręcznej obsługi. Istotną rzeczą jest, że element w którym znajdują się dyski higroskopijne jest częścią wymienną. Wymianę można wykonać bez opróżniania grzejnika ponieważ w środku mamy zawór stopowy. Zaleca się wymieniać ten element raz na trzy lata. Częstotliwość wymiany może jednak zależeć od jakości wody w instalacji i może się okazać, że konieczna jest szybsza wymiana tego elementu.
Odpowietrzniki grzejnikowe dobieramy odpowiednio do danego rodzaju grzejnika. Dla grzejników starego typu, czyli m.in żeberkowych, żeliwnych czy aluminiowych, najlepiej sprawdzą się odpowietrzniki pływakowe, jak np. AERCAL seria 507. Ten odpowietrznik montujemy tylko w pozycji pionowej. Warto wspomnieć, że odpowietrznik pływakowy będzie pracował poprawnie i ze swoją największą wydajnością, jeżeli ciśnienie wody w instalacji nie przekroczy maksymalnego ciśnienia upustowego odpowietrznka.
Dla grzejników płytowych, stalowych odpowiednim urządzeniem będą odpowietrzniki higroskopijne z serii 5080. Te odpowietrzniki możemy montować w pozycji pionowej i poziomej. Jak już wspomniano wyżej - oprócz ich automatycznego, działania podczas normalnej pracy instalacji, jest również możliwość ich ręcznego otwarcia podczas napełniania instalacji.
Podsumowując, na co należy zwrócić uwagę podczas wyboru odpowiedniego odpowietrznika grzejnikowego?
Należy mieć na uwadze przede wszystkim kilka najważniejszych cech, takich jak:
- rodzaj grzejnika
- konstrukcja wewnętrzna zaworów
- w przypadku zaworów higroskopijnych – czy istnieje możliwość wymiany elementu higroskopijnego
