Kop Havenkwartier in Deventer
Schoolvoorbeeld van duurzaamheid en samenwerking
Samen weet én kun je meer dan alleen. Dat bewijzen totaalleverancier van airconditioning, warmtepompen en koudetechniek Coolmark, totaalinstallateur Ordelman & Dijkman Installaties Hengelo Gld (onderdeel van Van Losser Groep) en specialist in hydraulische systemen Caleffi onder meer in Kop Havenkwartier. Dankzij een doordacht concept voor verwarming en warmtapwater zijn de bewoners van dit sociale woningbouwproject slechts een paar tientjes per maand kwijt aan energielasten.
Op de hoek van de Mr. De Boerlaan en Industrieweg in Deventer is op 3 februari 2024 Kop Havenkwartier feestelijk opgeleverd. Het nieuwe en industrieel ogende woongebouw biedt ruimte aan 75 sociale huurappartementen van 41 tot 84 m2. Op de begane grond zijn acht huurappartementen voor (startende) ondernemers gerealiseerd. Het gebouw grenst bovendien aan De Koopman, waarin een huurappartement en bedrijfspand voor de commerciële verhuur zijn gemaakt. De appartementen zijn in opdracht van woningcorporatie Rentree ontwikkeld door Nijhuis Bouw. Coolmark, Ordelman & Dijkman en Caleffi hebben samengewerkt om tot een mooie oplossing voor verwarming en warmtapwaterbereiding te komen. “Dit heeft geleid tot een duurzaam concept met Q-ton hoog temperatuur CO₂-warmtepompen van Mitsubishi Heavy Industries en afleversets van Caleffi”, vertelt Arthur Kloosterman, Accountmanager Projecten bij Coolmark.
Zo laag mogelijke energielasten
“Wij hebben het installatie-ontwerp in 3D/Revit uitgewerkt tot een uitvoeringsontwerp en tekeningen”, vertelt Ronnie van Kuik, Projectleider bij Ordelman & Dijkman. “Uitgangspunt hierbij was een zo efficiënt mogelijk energiegebruik. Op het dak van Kop Havenkwartier zijn zonnepanelen gemonteerd, die hun opgewekte energie opslaan in een accu. Vanuit hier worden de Q-ton warmtepompen gevoed.” Gekozen is voor zes warmtepompen in een cascade-opstelling, die zowel in de verwarming als warmtapwaterbereiding van de sociale huurappartementen voorzien. Dankzij de afleversets van Caleffi kan op appartementsniveau bepaald worden of zij het warme water benutten voor hun cv-installatie of voor de tapwaterpunten.”
Uitgebreide (installatie-)kennis
De warmtepompen voor Kop Havenkwartier zijn geleverd door Coolmark, dat ook haar uitgebreide (installatie-)kennis deelde. “Wij hebben niet alleen de juiste producten voor dit project geselecteerd, maar ook de do’s en don’ts voor de montage”, vertelt Kloosterman. “Een CO₂-warmtepomp vraagt nu eenmaal om andere drukken en temperatuurverschillen (delta T) dan een standaard warmtepomp. Door dit vooraf goed inzichtelijk te maken, konden we de werking én het rendement van de warmtepompen flink verhogen.”
SATK32 afleversets voor een duurzaam comfort
De warmtepompen zijn op advies van Coolmark gekoppeld aan de SATK32 afleversets van Caleffi, dat al in een vroeg stadium en samen met Coolmark en Ordelman & Dijkman de mogelijkheden en aandachtspunten in dit project in kaart bracht. “Groot voordeel van onze afleversets is de gescheiden watervoorziening (dubbele warmtewisselaar) voor verwarming met lage (25-45°C) of hoge temperaturen (45-75°C) en de onmiddellijke productie van sanitair warm water (42-60°C)”, vertelt Michael Valk, Regiomanager Duurzame Oplossingen bij Caleffi. “Doordat de units 180˚ omkeerbaar zijn, wordt een eenvoudige installatie geborgd. Met één-en-dezelfde unit kan zowel een aansluiting aan de onder- als bovenzijde worden gemaakt, waarmee we tegemoetkomen aan de wensen van de installateur.” Van Kuik: “De temperaturen voor verwarming en warmtapwater zijn eenvoudig instelbaar. Zeer prettig is bovendien de elektronische warmhoudfunctie van de SATK32, die de reactietijd van de unit aanzienlijk verkort en de toevoeging van een flowregelaar in de stijgleidingen voorkomt. Omdat een warmwatervraag tijdens de nachtelijke uren vaak ontbreekt, kan deze functie tijdelijk en op appartementsniveau worden uitgeschakeld. Hierdoor kan veel energie worden bespaard. Zeker als ook de rest van het gebouw hierin meegaat. Dankzij de compacte vormgeving pasten de units uitstekend in de bezemkasten van de appartementen, terwijl speciale afrekenmeters ervoor zorgen dat Rentree exact naar verbruik kan afrekenen.”
De SATK32 units zijn standaard voorzien van appendages zoals een expansievat en overstortventiel. “Dit bespaart niet alleen montagetijd en ruimte, maar is ook prijstechnisch interessant”, aldus Valk. “Immers hoeven deze appendages niet meer los aangeschaft te worden. Ter beveiliging is de unit standaard voorzien van een waterslagdemper, wat de levensduur ten goede komt.”
Prefab montageborden
De afleversets in Kop Havenkwartier zijn volledig geprefabriceerd door Van Losser Prefab. “In de prefabhal in Hengelo Gld zijn de montagebeugels, leidingen, Caleffi DIRTMAG® vuilafscheider, inlaatcombinatie en doorstroombegrenzer alvast voorgemonteerd op een montagebord, die plug-and-play in de bezemkasten van de sociale huurappartementen is geplaatst. Hierdoor kon de montage van de units wachten tot net voor de oplevering en werd het risico op vervuiling en diefstal slim ondervangen.” Van Kuik: “De afrekenmeters zijn van tevoren geprogrammeerd en weggelegd op bouwnummer, waardoor ook het afrekensysteem direct geactiveerd kon worden. Zo hebben we op elk vlak gezocht naar efficiëntie. Zowel in producten, planning als samenwerking.”
Tekst door Lieke Bousema, Installatie & Bouw
Beeld door Caleffi, Rentree en Ordelman & Dijkman Installaties Hengelo Gld